Vesvese Nedir ?

Kalbe gelen havatır = hatıralar. düşünceler eğer müspet ve güzel şeylerse buna: «ilham» denir ki, bu melek tarafından olmaktadır. Eğer, menfi ve çirkin ise buna: «Vesvesese denir ki, bu da şeytan tarafından yapılmaktadır. Melek. insanı hayırlara, sevaplı olan şeylere, sulh ve selamete çağırır : imana. İslam a, iyi huylara çekmek ister. Şeytan ise, şerlere, sonu feci olan günahlı ve rezil şeylere, kavgalara, kıtallere çağırır; küfür ve nifaka, şirke ve şüpheye, kötü huylara, fuhşiyata yuvarlamak ister [1].

Kalbe gelen hatıraların ölçüsü:

Kalbe gelen hatıraların hayır mı, şer mi? olduğunu bilmenin ölçüsü dörttür: Birincisi: Kalbe gelen hatıra ve düşünceyi, dini ölçülere vurmak, şeriat terazisi ile tartmak. Eğer, kalbe gelen hatıra dinin emirlerine uygunsa, işlenmesi mubah ve sevaplı ise, hayırdır. Eğer, dinimizin emirlerine muhalifse, işlenmesi haram ve günahlı bir şey ise şerdir. ikincisi: Kalbe gelen hatırayı, ilmi ile amil olan bir alime ve itimatlı bir salih kimseye arz etmek. Eğer onlar hayır derlerse, hayır; şer derlerse şerdir. Üçüncüsü: Eğer, salih amelleri işlemeye götürmek istiyorsa hayır, işlemek, işletmek istemiyorsa şerdir. Dördüncüsü: Nefse arzedilir: Eğer, nefis ondan nefret eder. hoşlanmaz ve yapmak istemezse hayırdır; eğer nefse hoş gelir ve yapmak isterse şerdir ..

.

(1) Kalbe gelen hatıralardan iki kısım daha vardır ki, onlardan birisi vasıtasız olarak Cenabı Hak tarafından olur, birisi de insanın tabiatı vasıtasıyla olur, Cenabı Hak tarafından vasıtasız olarak veya melek tarafından gelen hatıralar, ibadet, taat, halinde ve iyilikler. ihsanlar akabinde gelirse o hayırdır ve ikram içindir. İşte buna, kalbin, Rahmanı ve melek] oları hayırlara vasıl olup, iyiliklere yönelmesine: «Tevfik. hidayet, inayet ve lütuf» denir. Eğer, kalbe gelen hatıralar. günah ve masiyyet akabinde gelirse o şerdir ve ihanet içindir. İşte bu gibi hallerde kalbin, şeytani olan vesveselere hedef olmasına ve fena hatıraları kabul edip, kötülüklere yatkın olmasına: «Ukubet, dalalet ve hızları» denir. Amma insanın kendi tabiatı vasıtasıyla gelen hatıralar. şehvetlere meyilindir. Ona: «Nefis» ve davetine (heva) denir. Bu da ancak şerdir ..

Melek ve şeytan, Allah Tealanın tasarrufunda ve Onun emriyle faal bulunmalarından dolayı hidayet ve dalalet. tevfik ve hızlan Allaha nispet olunur. Melek ve şeytanın faaliyetleri, kulun irade-i cüz'iyyesinin kullanmasına göre, Cenabı Hakkın hikmet ve kaderiyle ve tekvini iradesiyle meydana gelir .. Kalbin, hayır veya şer tarafına temayülü: Kulun tam bir salahiyet içinde cereyan eden ihtiyarı, azim ve kararı neticesi olduğundan, yaratılan işin mesuliyet kulun kendisine racidir ..